وقایع کربلا در اثبات الوصیهکتاب اثبات الوصیة للامام علی بن ابی طالب أثر ابوالحسن علی بن حسین مسعودی (متوفای قرن چهارم) می‌باشد که در آن به وقایع عاشورا اشاره شده است. ۱ - تاریخ نگارشمؤلف این کتاب که از محدثان و مورخان قرن چهارم بوده، در این اثر با آوردن اخباری درباره نبوت انبیاء الهی و امامت و وصایت دوازده امام، به اثبات نبوت و امامت آنان پرداخته است. ( نجاشی، رجالی شهیر، با توجه به همنامی و معاصر بودن مؤلف این کتاب با مسعودی، مورخ مشهور قرن چهارم و مؤلف کتاب مروج الذهب، این دو نفر را یکی دانسته و اثبات الوصیه را به مؤلف مروج الذهب نسبت داده است. اما این نسبت با توجه به مشخص نبودن مذهب مسعودی (مؤلف مروج الذهب) و تفاوت قلم و سبک نگارش وی با شیوه نگارش مؤلف اثبات الوصیه، نمی‌تواند به سادگی اثبات شود. محققان معاصر درباره مذهب مسعودی و انتساب اثبات الوصیه به وی، نظرها و دیدگاه‌های متفاوتی را بیان کرده‌اند. وی با آوردن شواهد و قراینی، مسعودی را دوازده امامی، و در نتیجه، اثبات الوصته را نیز از تالیفات وی دانسته است. اما در مقابل محقق دیگری در اثبات سنی بودن مؤلف کتاب مروج الذهب کوشیده و مؤلف اثبات الوصیه را شیعه امامی اثناعشری خالص معرفی کرده و او را غیر از مسعودی صاحب مروج الذهب دانسته است) [۲]
ولوی، علی محمد، «مذهب ابوالحسن علی بن حسین مسعودی»، ص۷۶، مسجد، سال سوم، ۱۳۷۳ش، ش۱۷.
[۳]
شبیری زنجانی، سید محمد جواد، «اثبات الوصیه و مسعودی صاحب مروج الذهب»، ص۲۰۱_ ۲۲۸، انتظار سال دوم، ۱۳۸۱ش، ش ۴.
تاریخ نگارش این اثر چنان که خود او در پایان کتاب به آن اشاره کرده، سال ۳۳۲ قمری است. [۴]
مسعودی، اثبات الوصیه، ص۲۷۳.
۲ - موضوع کتاب اثبات الوصیةدر هر حال نویسنده اثبات الوصیه حدود پنج صفحه از کتاب خود را به اخبار و گزارش‌هایی درباره امام حسین (علیه‌السّلام) اختصاص داده است. چون موضوع این اثر، اثبات وصایت و امامت امامان است، وی اخبار متعددی را درباره اثبات امامت و وصایت هر امام آورده است؛ چنان که در فصل مربوط به امام حسین (علیه‌السّلام)، دو خبر را درباره وصایت امام پس از ایشان آورده است. [۵]
مسعودی، اثبات الوصیه، ص۱۶۷.
او همچنین اخباری را درباره ولادت و شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) آورده و نیز جمله مشهور الا و ان الدعی ابن الدعی قد رکز بین اثنتین... _که بخشی از خطبه حضرت در روز عاشورا است_ را نقل کرده که به نظر میرسد این کتاب، کهن‌ترین منبع متن این خطبه به اختصار باشد. او چند گزارش را نیز به حوادث خارق العاده پس از شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) اختصاص داده است. [۶]
مسعودی، اثبات الوصیه، ص۱۶۳-۱۶۷.
همچنین او با استناد به حدیثی، آمار سپاه امام حسین ۶۱ نفر گفته است. [۷]
مسعودی، اثبات الوصیه، ص۱۶۶.
یکی از اخبار و گزارش‌های متفرد او این است که امام حسین (علیه‌السّلام) در روز عاشورا ۱۸۰۰ نفر از لشکریان عمر سعد را از پای درآورد. [۸]
مسعودی، اثبات الوصیه، ص۱۶۸.
۳ - پانویس
۴ - منبعپیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۱، ص۷۶_۷۸. رده‌های این صفحه : امام حسین در کتب تاریخی | تاریخ زندگانی امام حسین | تاریخ نگاری | مقتل پیشوایی | مقتل جامع سیدالشهداء | نهضت عاشورا
|